Hurda bakır fiyatları, pek çok faktöre bağlı olarak belirlenir. İlk olarak küresel piyasalardaki arz ve talep dengesi, fiyatlar üzerinde doğrudan etkili olur. Bunun yanı sıra bakırın dünya genelindeki üretim miktarı, büyük madenlerdeki üretim seviyeleri, jeopolitik olaylar ve ticaret politikaları gibi etmenler arzı etkiler. Ayrıca döviz kurları da hurda bakır fiyatlarını önemli ölçüde etkiler. Hurda bakırın kalitesi ve geri dönüşüm maliyetleri de maliyetlerin belirlenmesinde dikkate alınır. 

Hurda Bakır Nedir?

Bakır hurdası; kullanım ömrünü tamamlayan, atıl duruma geçen ve artık kullanılması mümkün olmayan metallerdir. Enerji altyapılarının yenilenmesi, eskiyen yapıların yıkılması ve araçların hurdaya çıkarılması gibi durumlar nedeniyle ilgili atıl ürün elde edilir. Bakır hurdasının en fazla elde edildiği kaynaklar şu şekilde sıralanır:

• Tel atıklar
• Elektrik kabloları
• Hurda otomobiller ve diğer motorlu araçlar
• Eski yapılar

Yukarıda yer alan kaynaklardan elde edilen bakır çoğunlukla yüksek saflıktadır ve kolay bir şekilde geri dönüştürülerek yeniden ekonomiye kazandırılır. Ancak farklı türde ve saflıkta olan hurdalar da vardır. Bunlara bağlı olarak bakır hurda fiyatı farklılık gösterir ve her bir hurda türü için aynı seviyede olmaz.

Hurda Bakır Fiyatlarını Etkileyen Faktörler

Hurda bakır fiyatları birçok farklı faktör tarafından etkilenir. Söz konusu faktörlere ilişkin detaylar aşağıdaki gibidir:

Hurda Türü

Bakır, elektrik kablolarından otomobillere kadar farklı alanlarda kullanıldığından, hurdasının da kendi içerisinde farklı saflık oranına sahip türleri vardır.Fiyatlandırma, hurda türlerine göre yapılır. Örneğin; bakır tel hurda fiyatı, yüksek saflık nedeniyle diğerlerine kıyasla daha yüksektir. Buradaki temel etken, hurdanın saflık oranı ve içerisinde farklı metallerin olup olmamasıdır.

Arz ve Talep Dengesi

Yüksek iletkenliği ile dikkatleri çeken metal, başta elektrik dağıtımı ve iletimi olmak üzere birçok sektörde kullanılır. Kullanım alanının fazla olması, talebin artmasına yol açar. Artan talep ise fiyatları yukarı yönlü olarak iter.

Arz ise üretim miktarıdır. Madencilik faaliyetleri ve geri dönüşüm sektöründen elde edilen metaller kullanıma sunulur. Arz, talebi karşılar ise fiyatlar dengede gider. Buna karşın arzın talebin altında kalması ya da üstüne çıkması, rakamların değişmesine yol açar.

Her ne kadar fiyatlar üzerinde birçok unsur etkili olsa da bunların önemli kısmı arz ve talep dengesi ile ilgilidir. Dengenin sağlanması durumunda fiyatlar istikrarlı hale gelir. Arz ya da talepteki değişimlerden dolayı bu durum bozulduğunda denge yeniden sağlanana kadar fiyatlar değişim gösterir.

Küresel Ekonomi

Küresel ekonominin büyüdüğü dönemlerde yatırımlar nedeniyle metallere olan talep artar. Resesyon dönemlerinde ise tersi bir durum yaşanır. Değişen talep de rakamlar üzerinde baskı oluşturur.

Gelişmiş ülkeler, altyapılarını önemli ölçüde tamamladıkları için büyüme rakamlarının fiyatlara etkisi sınırlıdır. Buna karşın gelişmekte olan ülkelerin büyüme rakamları, yatırımların devamlılığı açısından belirleyici bir kriterdir. Yatırımların devamlılığı ise bakıra olan talebin artması anlamına gelir.

Küresel ekonomide birçok oyuncu olmasına karşın Çin’in yeri farklıdır. Yüksek nüfusu nedeniyle altyapı çalışmalarını her zaman sürdüren ve yeni enerji yatırımları yapan Çin, dünyadaki en büyük bakır tüketicilerinden biridir. Çin’in ekonomi politikaları, tüm metallerin fiyatlarını direkt veya dolaylı olarak etkiler.

Döviz Kurları

Uluslararası metal borsalarına bakıldığında fiyatlandırmanın çoğunlukla Dolar üzerinden yapıldığı görülür. Bu nedenle uluslararası piyasalardaki fiyatlar USD cinsinden değişmese dahi Dolar kurundaki hareketlilik nedeniyle TL bazında fiyatlar farklılaşır. 

Teknolojik Gelişmeler

Hurdaların geri dönüşüm sürecinde farklı teknolojik aletlerden ve makinelerden yararlanılır. Söz konusu makinelerin verimliliği, sürecin hem daha hızlı hem de daha düşük maliyetli olarak tamamlanmasını sağlar. Bu nedenle geri dönüşüm sürecine yönelik olarak geliştirilen yeni teknolojiler, fiyatları etkiler.

Enerji Fiyatları

Hurda metallerin geri dönüşümlerinde çok fazla enerji kullanılır. Yüksek sıcaklıklara çıkan fırınlara atılan metaller burada ayrıştırılır ve saf hale gelmesi sağlanır. Bunun yanı sıra özel teknikler kullanılarak sınıflandırılır ve yeniden ekonomiye kazandırılır. Sürecin her aşamasında enerji başroldedir. Ayrıca geri dönüşüm için harcanan maliyetlerin çok büyük bir kısmını enerji oluşturmaktadır.

Ekonomik gelişmelere bağlı olarak enerji fiyatlarında gerçekleşecek değişimler, geri dönüşüm sektörü için çok önemlidir. Ancak bu durumun madencilik faaliyetlerini de benzer şekilde etkilediği unutulmamalıdır. Dolayısıyla enerji maliyetleri, direkt ve dolaylı olarak hurda fiyatlarını etkiler.

Endüstriyel Talep

Endüstriyel alanlarda yoğun olarak kullanılan bakır, buradaki talebin durumuna göre fiyat değişikliklerine uğrar. Örneğin; son dönemlerde elektrikli otomobillere olan ilgi son derece artmıştır. Neredeyse tüm markalar, elektrikli modeller çıkarmıştır. Buna bağlı olarak otomotiv sektöründe kullanılan bakırın miktarında keskin bir artış yaşanmıştır.

Benzer durum inşaat, enerji ve elektrik sektörleri için de geçerlidir. Söz konusu sektörlerdeki üretimin artması nedeniyle fiyatlarda değişimler meydana gelir.

Geri Dönüşüm Oranları

Toplanan hurda metallerin yeniden ekonomiye kazandırılma sürecinde bazı kayıplar yaşanır. Geliştirilen yeni teknolojilerle kayıpların daha düşük oranlara düşürülmesi hedeflenir. Böylece ekonomiye kazandırılan bakır miktarı artacak ve arz yükselir. Tüm bunlar ise fiyatların aşağı yönlü baskılanmasına katkıda bulunur. 

Çevre ile İlgili Yasal Düzenlemeler

Son yıllarda çevrenin korunmasına yönelik politikalara önem verilmektedir. Söz konusu politikalar, geri dönüşüm sektörünü destekler ve farklı teşvikler verilmesini sağlar. Atıl duruma düşen metallerin yeniden ekonomiye kazandırılması ve doğal kaynakların korunması, politikaların temel hedefidir. Verilen teşvikler sayesinde geri dönüşüm sektörü hareketlenir ve piyasaya sürülen bakır miktarı artar. Arzın artması ise fiyatların düşmesine neden olur.

Çevre ile ilgili yasal düzenlemeler ilk bakışta arz için olumlu görünür. Ancak ilgili düzenlemelerin madencilik faaliyetlerine de bazı yansımaları mevcuttur. Madencilik faaliyetlerine yönelik düzenlemeler, kazılar sırasında ağaçların kesilmesi gibi yasaklar içerebilir. Söz konusu yasaklar ve kısıtlamalar ise madencilik faaliyetlerindeki üretimi sınırlar. Arz, atılan adımlar nedeniyle hızlı şekilde düşer ve fiyatlar üzerinde yukarı yönlü baskı oluşur.

Jeopolitik Gelişmeler

Jeopolitik gelişmeler, fiyatlar üzerindeki bir diğer önemli etkendir. Dünyadaki en önemli üretici ülkelerde meydana gelecek iç olaylar, üretimin bir anda durmasına neden olabilir. Örneğin; Peru ile Şili gibi dünya bakır üretiminin önemli kısmını gerçekleştiren ülkelerdeki grevler ve toplumsal olaylar, fiyatların hızlı şekilde artmasına neden olur. Böyle durumlar da bakır fiyatı hurda piyasasını da direkt olarak etkiler.

Hurda bakır fiyatları üzerinde yatırımcı etkisi, spekülasyonlar, küresel ticaret savaşları ve siyasi istikrarsızlıklar da etkilidir. Ancak hangi faktörün ne kadar etkili olacağı, dönemsel olarak farklılık gösterir.

Hurda Bakır Fiyatları ile İlgili Beklentiler

Hurda bakır piyasası, küresel ekonomiye ilişkin en önemli göstergelerden biri olarak kabul edilir. Söz konusu metalin özellikle elektrik iletimi ve dağıtımı için kullanılması, yeni yatırımlar için kritik öneme sahip olmasına yol açar. Bu nedenle hurda bakır fiyatları, ülkeler, yatırımcılar ve geri dönüşüm sektörü tarafından her zaman yakından takip edilir.

Fiyatlara ilişkin beklentiler kısa, orta ve uzun vadeli olarak ayrılır. Kısa vadeli beklentilerde Çin önemli bir yer tutar. Son dönemde açıkladığı enerji yatırımları, Çin’in bu metale olan ihtiyacının üst seviyelere çıkacağını gösterir. Ayrıca pandemiden sonra ortaya çıkan küresel enflasyon tehdidi halen tam olarak atlatılabilmiş değildir. Amerikan Merkez Bankası FED’in faiz kararları, küresel bir sıkılaşmanın yeniden yaşanmasına ve yatırımların rafa kaldırılmasına yol açabilir. Söz konusu durum ise fiyatları aşağı yönlü olarak etkileyecektir.

Kısa Vadeli Beklentiler

Kısa vadeli beklentilere etki eden bir diğer faktör ise yeşil enerji yatırımlarıdır. Yenilenebilir enerji santrallerinin öneminin her geçen gün artması, bakırın kullanım alanlarını ve miktarını artırır. İlgili durum ise fiyatları yukarı yönlü olarak değiştirir. 

Çin, yeşil enerji ve küresel enflasyon etkenleri birlikte değerlendirildiğinde hurda bakır fiyatlarının kısa vadede çizgisini değiştirmeyeceği ifade edilebilir. Ancak söz konusu faktörlerdeki değişimler nedeniyle kısa vadeli beklentilerin bir anda değişebileceği unutulmamalıdır.

Orta ve Uzun Vadeli Beklentiler

Orta ve uzun vadeli beklentiler arasında ise yükseliş trendinin başlaması yer alır. Bu durumun en önemli nedeni olarak elektrikli otomobiller gösterilir. Özellikle Avrupa Birliği’nin karbon emisyonu ile ilgili aldığı kararlar ve hayata geçirdiği düzenlemeler, içten yanmalı motorların kullanımını zorlaştırır.

İlgili durum nedeniyle elektrikli otomobillerin yakın gelecekte daha da yaygınlaşacağı tahmin edilir. Dolayısıyla otomobil üretiminde artık çok daha fazla bakıra ihtiyaç duyulacaktır. Ayrıca elektrikli otomobiller için kurulacak olan şarj istasyonları da yoğun şekilde bakır metalinin kullanımını gerektirir. 

Hurda bakır fiyatları ile ilgili beklentiler oluşturulurken çok sayıda faktör dikkate alınır. Ancak söz konusu faktörlerin bir anda değişme olasılığı vardır. Örneğin; AB tarafından elektrikli araçlara yönelik teşvikler kaldırıldığında bu alandaki bakır ihtiyacı hızlı şekilde düşebilir. İlgili türden değişimler için piyasanın ve güncel beklentilerin sürekli takip edilmesi gerekir.

Hurda Bakır Fiyatları

“Bakırın kilosu kaç TL?” sorusuna; başta Londra Metal Borsası olmak üzere yerel ekonomik durum, regülasyonlar ve arz-talep gibi durumlar maliyetleri değiştirir; şeklinde yanıt verilmesi mümkündür. Uluslararası piyasalarda bakır metalinin fiyatı ne kadar artarsa benzer şekilde hurdası için ödenecek rakam da yükselir. Ancak her hurdanın kendine has özelliklerinin olması ve fiyatları etkileyen birçok faktör bulunması, net rakamların verilmesini zorlaştırır. Bakır hurdasının net fiyatı ancak uzmanlar tarafından yapılacak bir inceleme ile belirlenir.

Sizin için hazırladığımız “Soyma Bakırın Kilosu Ne Kadar?” başlıklı içeriğimiz de ilginizi çekebilir.